Hệ điều hành Linux chứa đựng vô số lệnh khác nhau mà bạn có thể sử dụng. Ngay cả khi mới cài đặt Linux, bạn cũng có thể mở terminal và truy cập ngay lập tức hàng trăm lệnh. Chính vì vậy, lệnh man trong Linux ra đời.
Tuy nhiên, có một vấn đề nhỏ: bạn cần có kiến thức nền tảng về cách sử dụng từng lệnh. Các lệnh trong Linux có thể trở nên rất phức tạp với vô số tùy chọn và chi tiết nhỏ mà bạn có thể tận dụng để làm cho hệ thống hoạt động đúng như ý muốn. Với tất cả các lệnh và tùy chọn khác nhau đó, chắc chắn phải có tài liệu hướng dẫn chi tiết về cách thức hoạt động của chúng, phải không?
Đó chính là lúc lệnh man (viết tắt của manual) phát huy tác dụng. Biết cách sử dụng lệnh man trong Linux sẽ giúp bạn nhanh chóng học cách sử dụng bất kỳ lệnh Linux nào khác. Điều tuyệt vời nhất là bạn không cần phải tìm kiếm trên Google hay dựa vào nguồn bên ngoài – mọi thông tin cần thiết đều có sẵn ngay từ dòng lệnh Linux.
Khi đọc bài biết này bạn sẽ được xem cách sử dụng lệnh man trên Linux thông qua các ví dụ sử dụng dòng lệnh và các tùy chọn thường gặp.
Trong bài hướng dẫn này, dataonline sẽ nói về:
- Cách sử dụng lệnh man trên Linux
Yêu Cầu, Quy Ước và Phiên Bản Phần Mềm Được Sử Dụng
- Hệ thống: Bất kỳ bản phân phối Linux nào
- Phần mềm: lệnh man
- Yêu cầu khác: Quyền truy cập đặc quyền trên hệ thống Linux của bạn, dưới dạng root hoặc thông qua lệnh sudo.
Quy ước
- Dấu
#– yêu cầu các lệnh Linux được thực hiện với quyền root, trực tiếp hoặc thông qua lệnh sudo. - Dấu
$– yêu cầu các lệnh Linux được thực hiện dưới quyền người dùng bình thường (không có đặc quyền).
Các Tùy Chọn Thường Gặp
Lệnh man in ra tài liệu hướng dẫn cho bất kỳ lệnh Linux nào trên hệ thống. Hãy xem một số ví dụ dưới đây để biết cách sử dụng:
Thông thường, bạn không cần chỉ định thêm tùy chọn cho lệnh man; chỉ cần cung cấp tên của lệnh mà bạn muốn xem hướng dẫn. Ví dụ, lệnh dưới đây sẽ hiển thị trang manual của lệnh cat:
$ man catLưu ý rằng “command” không phải là mô tả hoàn toàn chính xác – thực chất, bạn đang truyền vào man trang mà bạn quan tâm. Hầu hết các lệnh trên hệ điều hành của bạn đều có một trang manual tương ứng.
Xem ví dụ trang manual của lệnh cat
Xem ví dụ trang manual của lệnh cat
Cách Điều Hướng Trang Manual
- Di chuyển xuống: Nhấn phím Enter để di chuyển xuống một dòng, hoặc phím Space để di chuyển xuống một trang.
- Di chuyển lên/xuống: Sử dụng phím Page Up và Page Down.
- Thoát: Nhấn phím q để thoát khỏi trang manual.
Bạn cũng có thể chuyển sang một phần khác của trang manual cho lệnh cat nếu cần.
Tìm Kiếm Trong Các Trang Manual
Bạn có thể tìm kiếm qua tất cả các trang manual bằng cách sử dụng tùy chọn -k. Ví dụ, để tìm kiếm các trang có liên quan đến từ “ls”, hãy chạy:
$ man -k 'ls'Kết quả sẽ hiển thị danh sách:
- ls (1) – liệt kê nội dung thư mục
- lsattr (1) – liệt kê thuộc tính tệp trên hệ thống tập tin mở rộng thứ hai của Linux
- lsb_release (1) – hiển thị thông tin phân phối cụ thể
- lsblk (8) – liệt kê các thiết bị khối
(Kết quả được rút gọn vì trả về quá nhiều thông tin.)
Để mở trang manual cho bất kỳ mục nào trong danh sách, hãy chỉ định tên trang đó. Ví dụ:
$ man 8 lsblkCác Tùy Chọn Nâng Cao
Lệnh man trong Linux khá đơn giản và không có nhiều cách sử dụng nâng cao. Tuy nhiên, vẫn có một vài tùy chọn ít được đề cập mà người dùng nên biết. Hãy cùng khám phá các tùy chọn này.
Ví Dụ Cơ Bản Về Lệnh man trong Linux
- Tìm kiếm trong trang manual:
Bạn có thể tìm kiếm một chuỗi ký tự trong trang manual bằng cách nhấn phím/trên bàn phím, sau đó nhập từ khóa cần tìm và nhấn Enter. Terminal sẽ đưa bạn đến lần xuất hiện đầu tiên của từ khóa đó. - Xem trang manual qua giao diện đồ họa (GUI):
Nếu bạn muốn xem trang manual dưới dạng GUI, bạn có thể sử dụng lệnh yelp:shell$ yelp man:ls(Ví dụ trên hiển thị trang manual của lệnh ls qua giao diện đồ họa với sự trợ giúp của yelp.)
- Sử dụng lệnh info:
Người dùng cũng nên biết rằng lệnh man không phải là công cụ duy nhất cung cấp tài liệu hướng dẫn. GNU đã phát triển hệ thống info, có cùng mục đích, nhưng cho phép nhảy qua lại giữa các trang bằng hypertext, giống như khi duyệt web.Ví dụ:shell$ info lsLệnh info hoạt động tương tự như man, nhưng đôi khi có thể chứa thông tin khác hoặc bổ sung. Nó có định dạng khác và sử dụng các quy tắc điều hướng riêng.
Kết Luận
Trong hướng dẫn này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu cách sử dụng lệnh man trên Linux – một công cụ thiết yếu cho mọi người mới bắt đầu cũng như các chuyên gia IT. Việc sử dụng man không chỉ giúp bạn nắm bắt thông tin chi tiết về các lệnh có sẵn trên hệ thống mà còn là chìa khóa để bạn tự tin khám phá và làm chủ Linux một cách hiệu quả. Để hiểu sâu hơn, bạn có thể tham khảo các hướng dẫn về cách truy cập trang manual, học các lệnh Linux và thậm chí là cách viết trang manual cho Linux.