Hướng Dẫn Thêm Route Trên AlmaLinux: Cấu Hình Mạng Hiệu Quả Nhất

Trên các hệ thống Linux, bao gồm AlmaLinux, khi máy tính gửi dữ liệu đến một địa chỉ mạng, theo mặc định, nó sẽ chuyển gói tin đó đến default gateway – thường là một router. Router này đóng vai trò như trạm trung chuyển, chịu trách nhiệm chuyển tiếp yêu cầu đến điểm đến tiếp theo trong mạng.

Tuy nhiên, hành vi định tuyến mặc định này có thể được tùy chỉnh bằng cách thiết lập các route tĩnh (static routes). Việc cấu hình route tĩnh đặc biệt quan trọng trong môi trường có nhiều subnet, router, hoặc khi cần phân luồng lưu lượng mạng cụ thể theo yêu cầu. Điều này giúp quản trị viên hệ thống (sysadmin) định tuyến chính xác dữ liệu đến đúng địa chỉ đích, từ đó tối ưu hiệu năng mạng nội bộ.

Với các bản phân phối dựa trên Red Hat như AlmaLinux, bạn có thể dễ dàng thêm route tĩnh bằng nhiều phương pháp:

• Sử dụng dòng lệnh thông qua công cụ nmcli của NetworkManager
• Dùng lệnh ip route
• Chỉnh sửa thủ công các file cấu hình ifcfg
• Hoặc thông qua giao diện đồ họa GNOME GUI nếu bạn đang sử dụng môi trường desktop

Trong bài viết hướng dẫn chi tiết này, DataOnline sẽ hướng dẫn bạn từng bước cách thêm route tĩnh trên AlmaLinux bằng nhiều phương pháp khác nhau. Dù bạn vừa cài đặt mới AlmaLinux, hay đã chuyển đổi từ CentOS sang AlmaLinux, các bước đều áp dụng linh hoạt và dễ triển khai cho mọi cấp độ người dùng.

Trong bài hướng dẫn này, bạn sẽ học được:

● Cách thêm một route bằng lệnh nmcli
● Cách thêm một route bằng lệnh ip route
● Cách thêm một route qua file cấu hình ifcfg
● Cách thêm một route qua giao diện đồ họa GNOME GUI

Yêu cầu, quy ước và phiên bản phần mềm

Hệ thống: AlmaLinux

Phần mềm: nmcli, GNOME

Yêu cầu khác: Quyền truy cập đặc quyền vào hệ thống Linux của bạn dưới quyền root hoặc qua lệnh sudo.

Quy ước:

• Dấu # – yêu cầu các lệnh Linux được thực thi với quyền root (trực tiếp dưới quyền root hoặc qua lệnh sudo).
• Dấu $ – yêu cầu các lệnh Linux được thực thi dưới quyền người dùng bình thường (non-privileged user).

Cách thêm Route qua lệnh nmcli

Một trong những cách để thêm route tĩnh trên AlmaLinux là sử dụng tiện ích dòng lệnh nmcli của NetworkManager. Bạn có thể sử dụng lệnh nmcli trực tiếp hoặc qua trình soạn thảo tương tác của nmcli. Chúng ta sẽ xem xét cả hai phương pháp dưới đây.

Lệnh sau sẽ định tuyến lưu lượng có đích đến là subnet 192.168.1.0/24 tới gateway có địa chỉ 10.10.10.1. Bạn cần thay thế các giá trị mẫu này bằng giá trị thực của mình, bao gồm cả tên giao diện mạng.

# nmcli connection modify enp0s3 +ipv4.routes "192.168.1.0/24 10.10.10.1"

Bạn cũng có thể dùng trình soạn thảo tương tác của nmcli để áp dụng cùng cấu hình. Khởi chạy trình soạn thảo với lệnh dưới đây, thay thế tên giao diện mạng bạn muốn cấu hình:

# nmcli con edit enp0s3

Sau đó, áp dụng route mới bằng các lệnh tương tác:

nmcli> set ipv4.routes 192.168.1.0/24 10.10.10.1
nmcli> save persistent
Connection 'enp0s3' (b737826a-2aef-4b03-99cf-ccb7a500b6a5) successfully updated.
nmcli> quit

Cách thêm Route qua lệnh ip route

Để thêm một route mới bằng lệnh ip route, bạn sử dụng cú pháp lệnh sau. Ví dụ dưới đây sẽ định tuyến lưu lượng có đích đến là subnet 192.168.1.0/24 qua gateway 10.10.10.1 trên giao diện enp0s3:

# ip route add 192.168.1.0/24 via 10.10.10.1 enp0s3

Để xem các route hiện có được cấu hình, bạn có thể sử dụng lệnh sau:

# ip route show

Cách thêm Route qua File ifcfg

Một cách khác để thêm route tĩnh là thông qua việc chỉnh sửa trực tiếp các file cấu hình giao diện. Các file này được lưu trong thư mục /etc/sysconfig/network-scripts/. Bạn cần chỉnh sửa file có tên route-enp0s3 (hãy thay thế “enp0s3” bằng tên giao diện thực tế của bạn).

Mở file bằng trình soạn thảo, ví dụ với nano:

# nano /etc/sysconfig/network-scripts/route-enp0s3

Sau đó, thực hiện thay đổi trên dòng đầu tiên của file, thêm route với cú pháp như sau (dựa theo ví dụ ở trên):

192.168.1.0/24 via 10.10.10.1 dev enp0s3

Bạn cần khởi động lại dịch vụ mạng để các thay đổi có hiệu lực.

Cách thêm route qua giao diện đồ họa GNOME GUI

Nếu bạn đã cài đặt giao diện GNOME mặc định trên AlmaLinux, việc thêm route mới cho giao diện mạng của bạn trở nên cực kỳ đơn giản:

1. Nhấp vào khu vực cài đặt ở góc trên bên phải của thanh tác vụ. Chọn giao diện mạng mà bạn muốn chỉnh sửa và mở phần cài đặt của nó.
2. Nhấn vào biểu tượng bánh răng (cog wheel) để vào các cài đặt chi tiết.
3. Chọn tab IPv4 hoặc IPv6, tùy thuộc vào giao thức bạn cần cấu hình. Sau đó, thêm các route tùy chỉnh trong mục “routes”.
4. Khi đã hài lòng với cấu hình mới, nhấp Apply để lưu lại và đóng cửa sổ cài đặt.

Kết luận

Qua bài viết này, bạn đã được hướng dẫn chi tiết các cách cấu hình route tĩnh (static route) trên AlmaLinux bằng cả dòng lệnh (CLI) và giao diện đồ họa (GUI). Từ việc sử dụng công cụ nmcli, lệnh ip route, đến chỉnh sửa file cấu hình hoặc thao tác trực tiếp trên GNOME Settings, AlmaLinux mang đến nhiều tùy chọn linh hoạt để bạn chủ động kiểm soát đường đi của lưu lượng mạng.

Với khả năng tùy biến cao, bạn có thể lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với môi trường làm việc hoặc kỹ năng của mình. Theo kinh nghiệm cá nhân, nmcli interactive editor và GNOME GUI là hai cách đơn giản, dễ tiếp cận, đặc biệt phù hợp cho cả quản trị viên mạng mới lẫn chuyên gia lâu năm.

Hy vọng hướng dẫn này sẽ giúp bạn thiết lập các route mạng một cách chính xác, đảm bảo lưu lượng được định tuyến đúng hướng, góp phần tăng tính ổn định và hiệu quả cho hệ thống mạng nội bộ của bạn.